II RP

Notatka, którą znalazłem

Akt 5 listopada i skutki-okoliczności, przesilenie w czasie wojny.

Rada Stanu. Rada Regencyjna. Arb. Aleksander Katowski, Kazimierz Lubomirski, Ostrowski. 1917 Rada Regencyjna powołuje Rzad Rady Regencyjnej. Wysyp szkól z językiem polskim, szkolnictwo polskie. 1917 Dmowski przedstawiciel Polaków z państw ententy (kontrkandydat dla Rady Regencyjnej ). J. Haller-Polacy, którzy walczyli z Niemcami dostali się do niewoli francuskiej (Błękitna armia). Wielka Licytacja Niemcy, Austria kontra Francja. Orędzie Wilsona-1918-13 punkt dążenie do utworzenia suwerennej Polski. Wtedy jeszcze nie było wiadomo kto wygra wojnę. Komitet narodowy polski w Paryżu. Wiosną 1917 Piłsudski odmawia przyjęcia stanowiska w Radzie Regencyjnej i wykłóca się o tekst przysięgi polische wermacht. Nie chciał, żeby wysyłać Polaków bez sensu na front. Całe życie był antyrosyjski a ma przypiętą łatkę germanofila. 22 lipca 1917 ma miejsce internowanie Piłsudskiego oraz osób które nie składają przysięgi. Wywożą go do Magdeburga, resztę do Szczypiorna.  Pod koniec 1917 Niemcy szukają innych rozwiązań- marzec 1918 Niemcy stawiają na Ukraińców. Traktat brzeski Zabrali Chełmszczyznę i dali to Ukrainie.  Niemcy -Rosja ma oddać ziemie Ukrainie. Rada się obraza. Pola lipca Polacy uznają Niemców za okupantów. Organizacja wojska-zanim wyjechał zostawił wojsko. Polska komisja likwidacji-Wincenty Witos. 7,11 lewica powołała tymczasowy rząd republiki ludowej. Piłsudski wychodzi z Magdeburga, Rada Regencyjna przekazuje mu władzę w Warszawie-odzyskanie niepodległości. Obejmował władzę jako polityk niezależny.

________________________________________________________________________

Trudności gospodarcze polityczne i społeczne pierwszych lat II RP. Od powstania do 1936 roku.

Wdrażanie demokracji. Konstytucja weszła w życie rok później. Sejm Polski w wyniku zróżnicowania poglądów był bardzo podzielony-niemożliwe stworzenie stabilnego rządu. Powstał Rząd …. Piasta. Zaczynają się problemy gospodarcze. Ziemie Polskie były niedawno pod trzema różnymi systemami gospodarczymi. Inaczej funkcjonował zabór pruski, inaczej austriacki, a inaczej rosyjski. Gdańsk jako wolne miasto mógł, ale nie musiał pomagać nam w handlu. W 1922 roku postanowiono zbudować port w Gdyni i połączyć linią kolejową ze Śląskiem. III inwestycja fabryka nawozów w Mościcach pod Tarnowem. Brak dostępu do morza, zadłużenia komunikacyjne. Bite drogi-najwięcej w zaborze pruskim. Podział na Polskę A i Polskę B, słabo i dobrze rozwiniętą gospodarczo. Najliczniejsza mniejszość to Ukraińcy-upierdliwi. Druga to Białorusini. Trzecia mniejszość to Niemcy, głównie Pomorze i Górny Śląsk a także częściowo Wielkopolskę. 4. Mniejszość-Litwini część Suwalszczyzny. Roman Dmowski zauważył że Żydzi są pewnym zagrożeniem dla Polski. Syjonizm.

Pomysł osadnictwa Polskiego na kresach. Utworzenie Korpusu ochrony pogranicza. W miejsce rubla wprowadzono markę Polską. Francuzi zajęli wszystkie kopalnie w zagłębiu Sary, bo Niemcy nie płacili. Hiperinflacja w Niemczech. Marka była z Niemcami powiązana. U nas w Polsce inflacja się pojawia. W grudniu zaczynają się strajki-starcia z policją. Groźne zamieszki w Krakowie. Po tych zamieszkach – brutalne stłumienie. Dymisja Witosa. Rząd Chjeno piasta zakończył działalność. Powołano na rząd premiera W. Grabskiego. Reformy Grabskiego- koniec hiperinflacji(dodruk pieniądza), zmiana waluty. Stabilizacja budżetu. Rozpisano pożyczkę od społeczeństwa polskiego. Ludzie do banków przynosili skarby. To wszystko przetapiano w sztabki złota. Nowy złoty 1,8 marek. Okazała się jedną z najbardziej stabilnych walut Europy. Niemcy byli niezadowoleni. Ogłosili nowe ustawy celne zwane „wojną celną”. Wielka batalia w sejmie->Grabski nie zgadza się, żeby dodrukować pieniądz. 1925 związki zawodowe górników z rządem się pokłócili->wielki strajk górników. Wycofano węgiel angielski, a na to miejsce wcisnął się nasz węgiel. Gdynia zajmuje się eksportem tego węgla->rozwój. Mamy dzięki temu nadwyżkę budżetową. Pod koniec roku 1925 Rząd, który miał administrować. Na czele hrabia Aleksander Skrzyński. Problem reformy rolnej był bardzo poważny. Nieliczni potomkowie szlachty posiadali olbrzymią część ziemi. Olbrzymie rzesze chłopów posiadały gospodarstwa karłowate albo wcale. „Narodowa Demokracja” posiadała różne nazwy. 3 wiodące partie PSL „PIAST”=Wincenty Witos, Maciej Rataj. Chrześcijańska Demokracja/Chadecja (Ch D)=Wojciech Korfanty, Paderewski, gen. Władysław Sikorski. Narodowa Partia Robotnicza (NPR). PPS-Polska Partia Socjalistyczna. Powstała z 3 różnych partii. Najbardziej znanym politykiem był Ignacy Daszyński. Komunistyczna Partia Polska.

Przyczyny i skutki zamachu majowego.

Przyczyny ekonomiczne, trudności gospodarcze.

Przyczyny polityczne:

Konstytucja dawała olbrzymią swobodę, władza przesunięta w stronę Izby Poselskiej. Ludzie zauważyli, że rządy non stop upadały. Brak stabilnych rządów->brak reform. Polityka zagraniczna i armia. Polityka zagraniczna opierała się na sojuszu z Francją. Francja przeszła niesamowitą metamorfozę-zmiana warty politycznej, odszedł Clemencau. Przyszedł Arystydes. Zmęczenie wojną->Francuzi nie chcą wojny. Francja ustępowała na każdym kroku. 1925 układ w Locarno-Francja zrzeka się swoich …. Niemcy mają zagwarantować nienaruszalność granicy Francji i Belgii. Nie wspomniano o sojusznikach Francji na wschodzie-np. Polsce. Piłsudski krytykował rząd za nieudolność polityki zagranicznej. Dmowski nie miał innej koncepcji tej polityki, Piłsudski miał pomysł na sanację, czyli uzdrowienie rządów. Pił- cywile nie wypowiadają się w sprawach wojska i nim się nie zajmują. Władysław Sikorski nie lubił się z Piłsudskim. Brak wydatków na armię wkurzała Piłsudskiego.

Kwestie społeczne

Polacy liczyli na to że niepodległa Polska będzie spełnieniem marzeń. Wierzono, że to będzie Polska „szklanych domów”. Zderzenie z rzeczywistością będzie straszne-narastała frustracja, którą Piłsudski podsycał. Sanacja-nazwa obozu pol. Piłsudskiego. 6 sierpień uroczystości. Żołnierze przyjeżdżali, świętowali i widzieli w Piłsudskim remedium na całe zło życia codziennego. Piłsudski przekonał się, że władzę trzeba przejąć. P. mieszkał w Sulejówku, manewry w Rembertowie. Chciał żołnierzami postraszyć Warszawę. Żeligowski wydał zgodę na manewry. Na początek maja-manewry. Powstał rząd centroprawicowy. Gęsto-obsadzony ludźmi Dmowskiego. Generał Mraczewski odwołał manewry. Piłsudski każe żołnierzom nie słuchać. Piłsudski spotyka się z Wojciechowskim na moście Poniatowskiego. Rozmowa prezydenta i marszałka. Wraca z mostu poniatowskiego do koszar. Był przekonany że Wojciechowski wpuści go do Warszawy. Atak na Warszawę bez konsultacji. Przez most Kierbedzia/ Śląsko-Dąbrowski. Wojsko wierne rządowi miało samoloty. Walka na mieście -pozostały walki uliczne. Płk. Anders.

Rządy sanacji-skutki zamachu majowego

14 maja władze do dymisji. Władzę przejął Maciej Rataj z PSL Piast. Przerwano walki. Rataj dostał od centrolewicowej części sejmu zgodę na dogadanie się z Piłsudskim. Piłsudski wydał rozkaz do żołnierzy. Generałowie zostali wywiezieni. Generał Zaborski. Stracił resztki honoru. Prezydentem wybrano Piłsudskiego. Mościcki zostaje prezydentem, bo Piłsudskiemu się nie chciało. Nowy rząd z KAZIMIERZEM BARTELEM na czele. 3 x będzie premierem. Pochodził ze Lwowa. B. powołuje rząd gdzie ministrem spraw wojskowym jest Piłsudski. 1926 poprawki do konstytucji marcowej- nowela sierpniowa-> zwiększone kompetencje prezydenta; mógł rozwiązywać sejm ale tylko raz z jednego powodu. Dostał prawo zwoływania i kończenia sesji sejmowych. Mościcki wydał dekret o organizacji najwyższych władz wojskowych. Nowy urząd generalnego inspektora sił zbrojnych. W czasie wojny zostaje automatycznie naczelnym wodzem. Jedyne stanowisko nie podlegające władzy sejmu. Został nim Piłsudski aż do śmierci, a po jego śmierci zostaje nw rydz śmigły.  Komuniści stają się wrogiem Piłsudskiego.   Bezpartyjny blok współpracy z rządem BBWR. Piłsudski-gada o pieniądze z przemysłowcami i ziemianami. Ochładzanie stos. Piłsudskiego i lewicy. Piłsudski wygrał wybory ale nie wystarczająco by mieć w sejmie większość. Walery Sławek kandydatem na marszałka, jednak Ignacy Daszyński nim został. Trybunał stanu. Gabriel Czechowicz postawiony przed trybunał stanu. Trybunał poszedł po Piłsudskiego. Dogadanie się partii lewicowych przeciwko Piłsudskiemu-Centrolew->6 partii PSL Piast Narodowa partia robotnicza i chrześcijańska demokracja PSL Wyzwolenie PPS Stronnictwo Polskie. Pojawia się kryzys, który miał radykalnie zmienić sytuację w Polsce. W czerwcu wielki kongres centrolewu w Krakowie. Latem 1930- prezydent-rozwiązanie sejmu. Zostali aresztowani politycy centrolewicowi. Wybory w listopadzie 1930 brzeskie. Wybory Piłsudski postanowił wygrać. Listę BBWR’u musieli poprzeć ci, którzy byli zależni od pieniędzy państwowych-ministrowie, urzędnicy, nauczyciele. Rok leżała konstytucja w senacie i po roku w kwietniu 35 roku konstytucja wróciła do sejmu, opozycja przegrała większością głosów. 23 kwietnia podpisuje ją mościcki prezydent.`

Polityka zagraniczna 2.12.11

Były 2 ośrodki:

-narodowy-Roman Dmowski i ludzie z nim związani. Granice Polski zgodne z interesem narodu, sojusz z Francją i jej innymi sojusznikami. Nie ufał Rosji tylko komunistycznej. Jego koncepcja początkowo wygrywała.

-centro-lewica niepodległościowa związana z Piłsudskim. Wcale nie ufał Rosji. Odseparowanie się od Rosji państwami, współpraca z Łotwą Estonią. Nie ufał Francji.

1920 sojusz Polski z Francją o charakterze antyniemieckim. Francja chciał. a sobie stworzyć sojusz z innymi państwami, ale wkrótce zmieniają się rządy. Kolejnym sojusznikiem Polski była Rumunia. Węgrzy byli kolejnym sojusznikiem. Pomogli w wojnie polsko-bolszewickiej. Dobre relacje z Węgrami były utrudnione, bo Polska nie graniczyła z nimi bezpośrednio, na drodze stała Czechosłowacja. Węgrów nie lubili też Rumuni, którzy zabrali im dużą część terenu. Nasz Sojusz z Rumunią nie pozwalał na bliższe stosunki z Węgrami. Litwa była do nas bardzo wrogo nastawiona. Sojusz z Łotwą to za mało. Układ Między Niemcami a Francją i Belgią, czyli układ w Locarno. Francja zdradziła swoich sojuszników, w tym Polskę. Zapewniła sobie w ten sposób nietykalność własnych granic. 1926 Piłsudski dochodzi do władzy i próbuje inaczej pokierować polityką zagraniczną.Piłsudski cośtam bo nie usłyszałem po wyborach brzeskich. Chciał dogadać się z Niemcami i z Rosją. 1932-układ Polsko-Sowiecki o nieagresji, poszerzony o zwrot zabranych dóbr kultury, współpraca na polu kulturalnym. Piłsudski proponuje wojne prewencyjną która ma przywrócić w niemczech demokrację.  Rozmowo polsko-niemieckie. Próba porozumienia: ochrona mniejszosci polskiej, wymiana kulturowa, . Pakto  nieagresji niemiec. Mogl on zaniepokoic ZSRR. Przedluzono uklad z ZRSS o lat 10. 1934-2 rownorzedne uklady. Zabezpieczono w ten sposób 2 granice.  Czechosłowacja nie chciała wspołracy.  Krytykowała układ z Niemcami i porozumienie z Węgrami.

J.Bech: funkcja wice pozniej ministra spraw zagranicznych. Mial talent polityczny ,ale nie potrafil samodzielnie myslec, „co by zrobil marszalek?” Zostal po smierci P.szefem polityki zagranicznej. Kolejni premierzy nie wtracali się do jego planow dot.polityki zagranicznej. Poczatek bezinteresownej przyjazni z Włochami.

Zaczyna narastać w Europie napięcie wojenne. Hitler działa. Wede powszechnej w Europie opini, byliśmy sojusznikami niemiec. Minister Beck nie miał pojęcia jak działać. Wprowadził politykę balansu między Niemcami, a Rosją. Jesienią 1938 dymplomaci niemieccy sugerują Polakom, aby zgodzili się na włączenie pomorza do rzeszy. Polacy odmawiają. 15 marca ¾ otoczone Niemcami. Mieliśmy złą sytuację geopolityczną. Hitler nie przewidywał wojny z Polską.

Radzę, żeby dokładnie sprawdzić

SDKPiL + PPS „Lewica”=KPRP->KPP

PPS fr+PPSD+PPS=PPS

PSL „Piast” i PSL „WYZWOLENIE”->SL

ChD+NPR=SP

SND->SN

 

Gospodarka II RP

OMR Obóz Narodowo Radykalny. Władze zajęły się nim błyskawicznie. Ideologia radykalna głosiła nierówność ras. Był też zagrożeniem dla władzy. Symbolem młodych OMR-owców był miecz Chrobrego. Falangiści-druga nazwa. Dochodzi do porozumienia części sanacji z częścią ruchu narodowego. Głównym wykonawcą porozumienia był Edward Rydz Śmigły 1936 11 listopada-od tej pory był marszałkiem. OZN- szef Adam Koc/Kotz. Powstaje obóz zjednoczenia narodowego -ożywcze powietrze w polityce. Ozon miał odświeżyć sanację. Było sporo chętnych. Najbardziej rozpaczała lewica sanacyjna i narodowcy, dla których Piłsudski był wrogiem. Zostało to odebrane jako faszyzacja kraju.

Gospodarka

Podzielenie Polski na 3 zaborców. Ziemie rozwijały się w różnoraki sposób. Wojna bolszewicka, bitwa z Ukraińcami. 1922-pierwsze próby radykalizacji-swobodny dostęp Polski do morza, rozwój handlu. Linia kolejowa do Gdyni ze Śląska i port w Gdyni. Gospodarka była nastawiona na przemysł. Krążył olbrzymi kapitał. W Polsce gospodarka opierała się o rolnictwo. Reforma rolna była bardzo trudna. Kryzys nie uderza w przemysł, ale w ludność wiejską.  Kryzys szybko przechodzi na wieś. Sytuacja na wsi była „bardzo zła”. Inwestycje ekonomiczne, które miały zmienić strukturę gospodarki, dozbroić armię. Eugeniusz Kwiatkowski wierzył że kasa na projekty się sprawdzi. Budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego COP. W roku 1937 zatwierdzono pomysł. Powstaje kilkanaście większych i kilkadziesiąt większych zakładów. Huta szkła w Sandomierzu, zakłady przemysłu gumowego w Dębicy, w Radomiu fabryka pistoletów i karabinów, Pionki-fabryka prochu, Skarżysk Kamienna -działa, Mielec i Rzeszów-samochody, Kraśnik-łożyska. 1938 już zaczęto produkować uzbrojenie. Najpierw z produkcji spłacano kredyty, a potem produkowano broń dla naszego kraju. 1939 niemcy wchodzą do Polski, anektując te fabryki, które od tej pory im służyły.

Społeczeństwo II RP

30% mieszkańców II RP nie było Polakami. Spora część zamieszkiwała tereny przygraniczne. Mniejszość z którymi były problemy-Ukraińcy. Stefan Bandera-najsłynniejszy Ukrainiec. Drugą mniejszością była mniejszość Białoruska. Słowacy Spisz Orawa i Okolice. 5. Kolumna-agenci (na zapleczu nieprzyjaciela=mniejszość niemiecka w czasie wojny dla Niemiec). Czesi-Wołyń. Na klasówce

Pierwsza Wojna Światowa

Europa po I wojnie światowej.

Europa zmieniona pod względem politycznym. Pojawiają się nowe ideologie: faszyzm(Włochy), nazizm (Niemcy; narodowo-socjalistyczny), komunizm-Rosja. Do ligi nie weszły Niemcy ani USA. LN nie posiadała jednostek wojskowych. Traktat o ochronie mniejszości narodowej tzw. Mały traktat wersalski. Moda na wprowadzanie rządów demokracji parlamentarnej. Społeczeństwa radykalizowały się. Konstytucje-prawa polityczne będą dla każdego, bez względu na urodzenie-powszechne. Nastąpi w Europie franc. Polityki. Rządy autorytarne w Europie w połowie lat 20 na początku Węgry i Włochy a potem Niemcy.  Lata 30. To dla Europy czas całkowitego odejścia od demokracji pozostaje tylko Francja i Czechosłowacja. Widmo komunizmu nad Europą.

Początki faszyzmu włoskiego.

Włosi mieli poważne problemy. Bieda mieszała się z bogactwem. Bojówki komunistyczne -atakują ludzi bogatszych. W imię polityki, czyli komunizmu. Jednym z takich bojówkarzy-Mussolini. Bojówki Mussoliniego-czarne koszule. Mussolini uważał że komunizm jest zły dla Włochów. Negował słuchanie się Lenina/Trockiego. Im silniejsze bojówki tym silniejsze czarne koszule. Normalny Włoch: komunizm albo Mussolini -faszyzm. W 1922 Marsz na Rzym. Kilkanaście tys. Czarnych koszul pod bramami Rzymu. Król Wiktor Emanuel wyznaczył Mussoliniemu funkcję premiera, którym Mussolini w 1922 został. Przejął się robieniem porządków z socjalistami. Niechęć do Mussoliniego-uniemożliwił  sukcesy komunistom. Włochy wychodzą dzięki Mussoliniemu z kryzysu gospodarczego, będą mu za to wdzięczni. Powołuje wielką radę faszystowską. Marzenie Mussoliniego-Włochy mają się liczyć tak samo jak Anglia i Francja,  reaktywacja cesarstwa rzymskiego.  Staje się wzorem dla wielu polityków. Jednym z pierwszych był Adolf Hitler, który chciał w Bawarii podobnie zdobyć władzę.

Niemcy w 20-leciu międzywojennym.

Żydzi mieszkali na terenie dawnego księstwa Polskiego. Zjednoczone Niemcy musiały zdobyć przestrzeń życiową, którą ograniczyła I WŚ. Żydzi byli oskarżani o to że są głównymi nosicielami myśli socjalistycznej. Reparacje które nałożono na Niemców, zażynałyby gospodarkę niemiecką. Kryzys rodzi radykalizację społeczeństwa. Komuniści w latach 30 potrafili zdobywać 10 mln głosów w wyborach. Rewolucja od listopada 1918 roku pełza w Niemczech. Uchwalono konstytucję weimarską. Konstytucja dawała legalizację wszystkim partiom ale wystąpienia były nielegalne. Ruch narodowo socjalistyczny skupiający kombatantów zaczyna się kształtować. Adolf Hitler w 1920 wstępuje do partii Ericha von Ludendorf->Niemiecka partia pracy->niemiecka socjalistyczna partia pracy NSDAP. Adolf Hitler robi karierę chodzi i dyskutuje z komunistami. Pojawiają się oddziały SA, na czele których staje Ernest. Hitler staje się postacią nr. 1 w NSDAP a drugą Rudolf Hess. W 1923 Hitler organizuje pucz monachijski-brunatne koszule mają przybyć do Monachium i otrzymać zgodę od władz. Hitler w areszcie, zamach stanu-Hitler dostał karę niecałych 2 lat więzienia. W 1923 roku proces Hitlera budzi zainteresowanie Niemców. Hitler spotyka się z uznaniem także inteligencji i wyrok jest niski. Odwiedzany jest w celi przez wielu prominentów świata. Zgłębia teorię nierówności ras. Zaczęto głosić antysemityzm. Zagrożenie komunizmem skłania prostych ludzi i elity do wsparcia alternatywy dlatego Hitler musi prędzej czy później wygrać. Niemcom udało się wyjść z kryzysu dzięki pożyczce milionów z zachodu. Przeciętni ludzie byli zadowoleni więc głosowali na partie tradycyjne. Okres w 1929 październiku kończy się gdy za oceanem zaczyna się wielki kryzys światowy. Kryzys doprowadza do wygranej komunistów i nazistów w wyborach w roku 1932. Partie środka, czyli umiarkowane poniosły klęskę. Wybór komunizm czy nazizm. Hindenburg -wybieramy nazizm. W marcu Hitler legalnie zostaje kanclerzem. Wiele osób z nizin społecznych popiera Hitlera. Pierwszą ofiarą nazizmu będą Niemcy. W czasie wojny przegrał nazizm z komunizmem przedstawianym przez związek radziecki. Trwa permanentna walka. Po dojściu do władzy hitler zaczyna swoją władzę wzmacniać.

 Historia 19.10.11

                Związek radziecki w 20-leciu międzywojennym.

Nieliczne, ale dobrze zorganizowane grupy rewolucyjne w Rosji. Ludność robotnicza była najlepsza. Włodzimierz K.->Lenin, wymyślił, że można w Rosji przeprowadzić rewolucję używając chłopów. Klęska ofensywy Brusiłowa z 1916 roku doprowadziła do radykalizacji armii. W 1917 roku Lenin zostaje przetransportowany do Petersburga. Ma miejsce rewolucja lutowa, która polegała wyłącznie na odsunięciu cara od władzy. Książę Lwow był kontynuacją rządów. W Rosji zaczyna się okres swobód. Rosjanie postanowili dać ludziom wolność, co doprowadziło do euforii, a także dalszego rozpadu armii, występów socjalistów jawnie głoszących swoje hasła. Lenin podporządkowuje sobie Radę Delegatów i …. . Rady mają przejmować władzę w poszczególnych miastach. Tezy kwietniowe: ziemia dla chłopów-fabryki dla robotników, zakończenie wojny w tej chwili bez zmian terytorialnych. Każdy ma prawo do samostanowienia. Wszystko staje się programem Wszechrosyjskiej Komunistycznej Partii WKP. Przed wojną podzieliła się na 2 części: frakcję Lenina-„bolsze”, czyli „więcej”-> WKP (b) (mimo, że było ich mniej to dla Lenina więcej brzmiało lepiej) oraz WKP (m)-eserowcy, anarchiści. Lenin mógł swobodnie działać w Petersburgu. Lwow odchodzi ze stanowiska. Aleksander Kiereński staje na czele rządu. Postanowił przejąć władzę poprzez areszt. 7 listopada 1917 mamy przewrót bolszewicki, a 29 października rewolucję październikową.

Przewrót bolszewicki

Oddziały bolszewickie rzuciły się na pałac zimowy. Po stronie Lenina stali inni rewolucjoniści. Do Lenina zaczynają napływać posiłki z Polski i Łotwy. Tamar rewolucyjny->Feliks Dzierżyński. Lenin powołuje Nadzwyczajną Komisję ds. Zwalczania Rewolucji (CZeKa). Czekista-żołnierzo-urzędnik. Lew Trocki->armia czerwona, która była skutkiem dekretów Lenina.  Powstają Rady Delegatów. W Rosji zaczyna się chaos ogromny. Dogadują się w Brześciu. Na czele oddziałów stają generałowie Biali (tak dla kontrastu). Rosja weszła w stan wojny domowej. Zbyt wielu chętnych było na rozpad Rosji. Komunizm w niej triumfował, bo Lenin umiał przekonywać. 1921 koniec wojen z sąsiadami, 1922 nowe państwo, związek 11 republik ZSRR->Republika Rosyjska, Białoruska, Ukraińska itd. Potem Republik było 15.

Rosja przeżyła bardzo ciężkie chwile. Rewolucyjne działanie. Przewrót bolszewicki 7 listopada 1917 roku-skutek nadmiernych przeszkód. Było to wszystkim na rękę-Niemcom, ludom zamieszkującym. 1919 rewolucja na terenie Węgier, Mongolii. Kraje Europejskie były gotowe przyprowadzić dawny porządek. Zbrojna interwencja umacnia bolszewików do tego aby wytworzyć jedność w społeczeństwie. Rosjanie byli pijani wolnością. Bolszewicy wprowadzili terror. Szacunek dla silnej władzy. Terror ułatwił zwycięstwo rewolucji. Natężenie największe walk w Rosji 1919/1920 rok. Latem 1920-bolszewicy bitwa pod warszawą. Lenin władzę utrzymał propagandą i terrorem. I 1918 wybory do dumy niekorzystne dla bolszewików-zostały unieważnione. Powstają republiki. 1922 na wielkim zjeździe powołano do życia związek socjalistycznych republik radzieckich.  Do grudnia 1991 nazwa ZSRR obowiązuje. Na czele państwa nie stał ani prezydent ani rząd. Bolszewicy ustalili że zamiast ministrów będą komisarze. Pierwszy sekretarz na czele partii. Lenin. Biuro partii. Lew trocki, Feliks Dzierżyński, Julian Marchlewski. Lenin niedługo umrze. Zamach na lenina-1918 strzeliła do lenina z bliskiej odległości. Lenin nie umarł od razu, ale był trwale ranny. Lew trocki-uważał że zostanie nowym Leninem. Pojawia się Józef Stalin.

Historia 21.10.11

Komunizm wojenny. Wymiana towar za towar utrudniona. Wprowadzono kwity-umowna waluta. Skończyło się to bałaganem ekonomicznym w Rosji. Dlatego komunizm wojenny kończy się tak że rząd wyprzedaje zabytki . Można było kupić za nieduże pieniądze skarby carskie. Na dłuższą metę wyprzedaż nic nie dawała. Wizja armii bolszewickiej, głodnej, która jak gdzieś wpadnie to bierze ile się da. Na stare lata Lenin zmądrzał i wymyślił NEP. Wprowadza elementy gospodarki –powrót do pieniądza, Lenin dając ziemię chłopom pozwolił uprawiać to co chcą i oddawać tylko część zbiorów,  resztę mogli sprzedać/zatrzymać. Dla Rosjan miękkie lądowanie po rewolucji. Nawet drobna poprawa sytuacji jakieś nadzieje w serca wlewa. Owoce NEP’u wkrótce się pojawiły. Zwłoki Lenina zabalsamowane i umieszczone na Placu Czerwonym. Mauzoleum dotknięte kolejkami. Po śmierci Lenina twórcy ZSRR, zaczyna się wielka walka o władzę. Jak większość ludzi wielkich nie miał następcy. Naturalny następca, jego kolega, Lew Trocki. Uważał że wystarczy zapalić całą Europę, a ZSRR nie jest konieczny. Trocki był przeciwnikiem kolegialności. Józef Stalin donosił na kumpli, ochrana doszła do wniosku, że trzeba go zesłać na Syberię. Wrócił i zaczął się kręcić koło Lenina. Chciał uchodzić za dobrego komunistę. Robił w aktach. Człowiek znikąd pojawił się w czele partii. Tworzył swoją legendę jako kolegi Lenina. Chciał być jego najwierniejszym.. Na posiedzeniu biura politycznego- usunięcie Trockiego, który potem wyjechał na zachód. Feliks Dzierżyński, który stał na czele Czeka. Stalin miał coś na każdego, więc ludzie go słuchali. Stalin podobno sfabrykował testament Lenina. Przekazuje władzę Stalinowi. Mało kto chciał, żeby następcą Lenina był Żyd, Stalin był Gruzinem. Elektryfikacja-postęp. Ciężką pracą robotników elektryfikacja ruszyła. Industrializacja według Stalina to rozwój przemysłu ciężkiego. Trudny okres-nie mieli kapitału ani nie mogli pożyczyć. Niewolnicza praca własnych poddanych -ich metoda. Była też akcja propagandowa, ale nie odniosła skutków. Kołchozy i Sowchozy. Stalin zdecydował się zdusić chłopów metodami nieludzkimi. Wielu ludzi zginęło z głodu. Ludzie zjadali się wzajemnie, pożerali dzieci, ginęły całe wioski. Wycia było słychać podobno za granicą. Gospodarka rosyjska centralnie planowana. Teraz są też plany pięcioletnie. To były lata 20. I 30.

                Powstają Łagry. Żeby nikt nie czuł się pewny dnia ani godziny-do Łagru mógł trafić każdy. Komunizm z automatu uważał wszystkich ludzi za winnych. Stalin wykorzystał niewolniczą pracę ludzi do ogarniania północy. Wielkie rzeki Syberyjskie mogły być dobrze wykorzystane. Porządek we własnej partii pozostało Stalinowi. Wyrósł ponad przeciętność. Wszyscy którzy znali przeszłość Stalina musieli zniknąć. W Petersburgu (wtedy Leningradzie) ktoś zamordował Siergieja Kirowa. Niewinni ludzie zostali skazani na śmierć. W trakcie tortur okazało się że rzekomo wina sięga najwyższych szczytów władzy. Procesy stalinowskie. Każdy komunista miał krew na rękach. Ludzie byli łamani i pletli bzdury na forum publicznym, potem i tak znikali. NKWD przekroczył swoje kompetencje. Pana Nienżyńskiego też się wyczyści.  Jagoda, potem Nikołaj Jerzow, potem Beria. Całe kadry rządu partii-ludzie ślepo wierni Stalinowi.   Roj Miedwiediew. Stalin dbał o to aby Europa była podminowana. Komintern –naczelna międzynarodówka-Dymitrow, wszyscy faktycznie podlegali Stalinowi. Stalin zaprosił z innych krajów liderów komunistów, których też wyczyścił. Zaczyna się rozwój przemysłu zbrojeniowego.

HITLEEEER!

Hitler oczyszcza partię z elementów skrajnie socjalistycznej. Szefem SA był Ernest Rom(homoseksualista). Głosili hasła skrajnie lewicowe głównie w gospodarce. Noc długich noży-wielu działaczy zostało zamordowanych. Pojawiają się ludzie odpowiedzialni za gospodarkę. Nie bali się Hitlera. Hitler chciał się autentycznie przypodobać swoim wyborcom. Przywraca pobór do armii i rekruta. 1936 Niemiecki wojska wracają do Nadrenii. Remilitaryzacja Nadrenii. Największym wrogiem Hitlera był Mussolini. Proces społeczny-> za wszelką cenę nie dopuścić do wojny, czyli pozwolić Hitlerowi na wszystko. Zajęcie Sudetów a potem całych Czech. Między Polską a Hitlerem zgoda.

3 ideologie: komunizm, który od teorii do praktyki 1917-21. Faszyzm od 1922; nazizm 1933 w wydaniu praktycznym. Reszta Europy niechętnie oddaje się faszyzmowi, komunizmowi. Powstają republiki. Skandynawia-usamodzielnia się Finlandia. W wyniku pierwszej wojny Finlandia odzyskuje niepodległość. Powierzenie władzy marszałkowi Marrenhaim’owi. Finlandia zaczyna się rozwijać. Najwięcej problemów mieli Węgrzy, którzy byli pożywką dla komunistów, którzy rozpoczęli na Węgrzech rewolucję. Przywódca będzie stał na czele państwa jako regent. Czesi byli z kultury Niemieckiej a Słowacy to klasyczni chłopi monarchii Węgierskiej. Czechosłowacja była krajem wielonarodowym- mniejszość niemiecką, węgierską i Rusińską. Czechosłowacja otoczona wrogami. Powstaje Sojusz zwany małą ententą. Sama Rumunia przeżywała różne problemy natury demokratycznej. W Bułgarii powraca car Borys. W krajach Bałtyckich w 1936 roku zaczną władzę przejmować silne jednostki->władza autorytarna. Zamach majowy w Polsce. Francja drugim krajem wiecznie dotkniętym monarchią parlamentarną. Wielka Brytania z pobłażliwością patrzyła na to co dzieje się na kontynencie. Południe Europy-Turcja, odnosi szkody po I WŚ. Pojawia się Kemal Pasza który jako dowódca armii tureckiej ogłasza walkę o niepodległość Turcji. Rozdzielenie państwa od religii. Płw. Pirenejski-dyktator Salazar. W Hiszpanii rzecz miała się gorzej. Hiszpania non stop traci kolejne kolonie. Hiszpanie tracą część posiadłości Afrykańskiej. Hiszpanii pozostaje płw. Który był bardzo biedny. 1923 Hiszpanie pozbywają się monarchii-wybory parlamentarne. Do sejmu dostają się różne partie, które się kłóciły Primo de Rivera schwycił Hiszpanię silną ręką. Wybory z lutego 1936 kiedy olbrzymią ilość głosów uzyskują lewica socjaldemokraci i rewolucjoniści. Odbieranie kościołowi prawa do nauczania. Coraz częściej pojawiają się ataki fizyczne na kościół. Na terenie Katalonii szczególnie palenie kościołów itp. Zmiana Hiszpanii, spolaryzowanie stanowisk. Jako pierwsi odpowiedzą falangiści-katolicy. Generałowie nastawieni bezprecedensowo. Generał Franco, który był dowódcą garnizonu w Maroko. Ogłosił, że rozpoczyna walkę o przywrócenie konstytucyjnego porządku w Hiszpanii. Zaatakowane najważniejsze bastiony-Madryt, Katalonię. I jedni i drudzy zaczynają poszukiwać pomocy za granicą. Na czele lewicy hiszpańskiej stali socjaliści.  Lewicy pozostaje Stalin. Związek Radziecki pomaga Hiszpanom w zamian za złoto. Hiszpanie dostają pomoc militarną. Hiszpania staje się poligonem gdzie i ruscy i Niemcy i włosi będą testować nowe rodzaje broni. Teoretycznie Franco podniósł rękę na legalnie wybrane władze. I jedna i druga strona przekroczyła legalne kompetencje. Franco nie zgadza się na wojnę z Francją czy z Anglią. F. rządził w latach powojennych. Pierwsze radio niepodległościowe nadawało z Madrytu. Generał Franco w sposób pokojowy przekazał władzę w ręce Juana Carlosa-przywrócenie rządów parlamentarnych. Wojna domowa w Hiszpanii była pożywką dla artystów. Picasso, Hemingway. Józef Stalin wykorzystał do swoich celów wojnę w Hiszpanii. Komunizm nie ma tam szans. Stalin przetestował nowe rodzaje broni i metody walki. Stalin zyskał też złoto. Miał nadzieję że wojna domowa w Hiszpanii będzie tym katalizatorem który zapali Europę zachodnią.

                Dlaczego i jak doszło do wybuchu II Wojny Światowej?

Hitler po dojściu do władzy usuwa konkurencję. Zwolennik działań gospodarczych kapitał dla socjalizmu. Część dowódców niem. Przechodzi na stronę Hitlera. Powstaje pakt antykomunistyczny, antykominternowski. Hitler i Włochy podpisują taki pakt, który jest podstawą osi Rzym-Berlin-Tokio. Osłabienie, a potem rozczłonkowanie Czechosłowacji. Dzięki Hitlerowi powstaje niezależna Słowacja. Profrancuskość Czechów Hitlera denerwowała. Konferencja w Monachium była najważniejsza. Ustalono, że Czechosłowacja oddaje Sudety Niemcom, Niemcy w zamian dają im niezależność. Do tego momentu na zachodzie Europy wierzono w to że Hitler musi odwojować część traktatu wersalskiego. Anglicy wyobrażali sobie że będzie Francja i silne Niemcy. Francuzi myśleli żeby nie było więcej wojny. Ostatni rok pokoju w Europie: 3 grupy rozgrywających-Anglików, Ruskich i Niemców. Te 3 państwa myślą jak się sytuacja rozwinie. Hitler marzy o tym, żeby na zachodzie nikt mu nie przeszkadzał a on pójdzie na wschód.  Hitler musi sobie podporządkować pozostałe państwa. W 38 roku Niemcy proponują Polsce sojusz. Polacy odpowiadają że nie będą z Niemcami gadać. W marcu Hitler zaprasza do siebie prezydenta Czech, Niemcy wkraczają do Pragi bez bombardowania. Hitler zezwala na powstanie państwa. Ksiądz Józef Tiso-Słowacja dogaduje się z Niemcami. Anglicy muszą zrobić wszystko, żeby Hitler nie zdołał swoich planów zrealizować. Anglicy mają poważny dylemat. Puścić Hitlera na Stalina-taki był plan. Zaczynają się tajne rozmowy polsko-angielskie. Premier Chamberlain wygłasza w izbie gmin przemówienie. 2 kwietnia Józef Bem jedzie podpisać układ z Anglią. 3 tygodnie Hitler nie wie co ma ze sobą zrobić. Mówi potem że zrywa pakt o nieagresji. Hitler każe przygotowywać swoje wojska do wojny. Rozmowy sowiecko-niemieckie -> w razie wojny podział Polską. Powstaje pakt Ribbentrop-Mołotow. Wzmacniał się wewnętrznie, zbrojnie związek radziecki. Wojna była na rękę nie tylko Hitlerowi, ale też Stalinowi. Realizował się jego scenariusz polityczny. Kłajpeda the biggest port litewski. Hitler poprosił o zwrot Kłajpedy a rząd litewski nie czynił przeszkód. Przyczyn II wojny trzeba szukać w skutkach I.

Na sprawdzianie-> 4 strony, mapa Europy konturowa- gdzie było jakie państwo,  ciąg wydarzeń w związku radzieckim i Niemczech, kwestia wojny domowej w hiszpanii-bez ideologii ogólnie, przyczyny wybuchu 2. Wojny. Co robił Hitler po dojściu do władzy.

Walka o granice Polski

Historia 21.09.11

Nowe rodzaje broni, zmiany terytorialne, -klasówka

Temat: Organizacja państwa
polskiego w pierwszych miesiącach niepodległości.

Część Polski była wolna.
Gdzieniegdzie działały jakieś władze. Pierwszy okres- odbudowa -na tyle skomplikowana.
Dla Ententy liczy się Dmowski, który w 1917 zaczyna na poważnie działalność –
przenosi się do Paryża. Z drugiej strony zajęte ziemie polskie, Rada
Regencyjna. Niektórzy uważają, że RR to pierwszy krok do niepodległości.
Niepodległość w 1917-tak uważali konserwatyści. W 1918 rozsypują się pod koniec
października Austro-Węgry. Powstaje na ziemiach polskich stan bez władzy.
Tereny bez właściciela. W Krakowie
Polska Komisja Likwidacyjna z Witosem na czele. Mają przejąć władzę w
Galicji po Austriakach. Pierwszy proces niezależny od zaborców. Zabór
Austriacki -Śląsk Cieszyński, czyli jedyna cz. Śląska do Austrii. Rada Narodowa Księstwa Śląska Cieszyńskiego.
7 listopada w Lublinie wolnym od
wojsk zostaje powołany rząd. Przez partie lewicowe -dawnych zwolenników
Piłsudskiego. Tymczasowy Rząd Ludowy
Republiki Polskiej -rząd samozwańczy, na czele staje Ignacy Daszyński. Rząd od początku dekrety o reformie rolnej i 8h
dniu pracy. Witos nie wszedł do rządu. Zaplątał się jednak Edward Rydz-Śmigły.
Nie cieszył się poparciem konserwatywnej części społeczeństwa. Niebezpieczny
był fakt, że rząd podzielił Polaków. Część z nich domagała się większych zmian.
Czekali na Dmowskiego, który po przybyciu z Paryża stanąłby na czele Polski.
Niemcy nie mieli wyjścia potrzebowali w Polsce polityka, który będzie co
najmniej neutralny w stosunku do Niemiec. W Magdeburgu był. 10 listopada
Piłsudski przybywa do Warszawy. W nocy zaczyna się rozbrajanie Niemców w
warszawie. Piłsudski witany triumfalnie na ulicach miasta. Rada Regencyjna
przekazuje władzę Piłsudskiemu z rąk księcia Lubomirskiego. Został Tymczasowym
Naczelnikiem Państwa. Warszawa była już wolna od Niemców. Wojska niemieckie
przemieszczały się górą. Większość miejscowości pod Warszawą-także rozbrajanie
Niemców. Na Podlasiu rozbrajanie przynosiło ofiary w ludziach. Piłsudski uznał
pozbywanie się Niemców za swój sukces. Nie mógł sam rządzić. Zdał sobie sprawę,
że musi być powołany Rząd. Trzeba zrobić porządek z tym w Lublinie. Gdy
przybyli do Warszawy, Piłsudski wytłumaczył, że potrzeba rządu polskiego ale
nie lewicowego. Piłsudski chciał rządu ogólnopolskiego. Nie udało się to bo
wszyscy odmawiali. Piłsudski zdecydował się zbudować rząd z własnych
zwolenników. Jędrzej Moraczewski-pierwszy premier niepodległej Polski. Dostał 2
zadania: org. Administracji i wybory do sejmu. Zwolennicy Dmowskiego chcieli
usunąć Piłsudskiego. Młody Eustachy Sapieha na czele narodowo nastawionej
młodzieży- napad na siedzibę Piłsudskiego (plan). Zajęli na przedmieściu. Ale
jak ruszyli w stronę belwederu-okazało się, że był broniony przez regularne
straże. Zostali złapani. Piłsudski zaczął im tłumaczyć. Zamach dał mu do
myślenia-Piłsudski nie był akceptowany przez Ententę, tylko przez Niemców.
Pisząc listy do Dmowskiego ponoć 3 razy złamał pióro. Wysłał list, gdzie
proponował współpracę. Dmowski list kupił. Postanowił odłożyć spory na później.
Ustalono, że na czele rządu stanie Ignacy Paderewski bliski Wilsonowi. Był
„celebrytą”. Był apolityczny. Wyruszył z Francji do Polski. Do Gdańska, skąd
kolej nie funkcjonowała do Warszawy. Dojechał pod koniec Grudnia do Poznania.
Jego pojawienie wkurzyło Niemców. Stamtąd Paderewski melduje się w Warszawie.
Nowy rząd Paderewskiego. Uznanie dla państwa polskiego -kraje ententy. Od tego
dnia zwolennicy narodowej demokracji uznają niepodległość Polski.

Temat:  Kształtowanie granic II RP po I wojnie
światowej.

Po 123 latach zaborów trudno było
marzyć o Polsce z przed zaborów. Po tylu latach zatarły się stare granice.
Zmieniła się sytuacja geopolityczna. Zmianie uległo rozmieszczenie narodowości.
2 naszych polityków Piłsudski i Dmowski mieli koncepcje swoich granic. Dmowski
granice Piastowski, a Piłsudski Jagiellońska wizja. Jeden patrzył na wschód,
drugi na zachód. Dmowski uważał, że państwo powinno być jednonarodowe, a
Piłsudski, że wielonarodowe. Idea Dmowskiego była bardziej nowoczesna i
dostosowana do realiów współczesności. Wizja Piłsudskiego była bardziej
romantyczna. 3 granice wschodnia(o tą mieliśmy walczyć) południowa(oparta o
góry) i zachodnia(o to miała się troszczyć konferencja paryska). Aby wywalczyć
tą granicę panowie powinni współpracować.

Granica południowa

                Granica
z nowopowstałym państwem- Czechosłowacją. Państwo powstaje w wyniku umów
Słowackich i Czeskich. Było kontrowersyjne, bo przejęło wiele ziem A-W.
Naśladowało Francję. Granica teoretycznie naturalna -Karpaty. Były wyjątki
gdzie gór nie było. Od zachodu kończą się Sudety koło Opawy potem nie ma gór i
zaczynają się Karpaty-tzw. Brama Morawska. Śląsk Cieszyński zamieszkany był
przez Polaków Czechów i Niemców. Nieprawdopodobnie rozwinął się gospodarczo.
Węgiel, huty stali. Kiedy rozsypują się A-W. Polacy i Czesi tworzą tam swoje
przedstawicielstwa, które porozumiewają się i ustalają że nastąpi podział na 2
części. Tam gdzie przewaga Czechów-Czesi, tam gdzie Polaków-Polska.
Czesi-Ostrawa. 4/5 Śląska Cieszyńskiego miało należeć do nas. Niestety gdy
ogłoszono wybory dochodzi do agresji i Czesi wchodzą na nasz Śląsk Cieszyński.
Nieliczne oddziały Polskie przeganiają Czechów do rzeki Olzy. Dzieli Cieszyn na
2 części. Pojawiają się stręczyciele Francuscy i chcą załatwiać to na
konferencjach. W końcu ma miejsce plebiscyt. Rząd polski się zgodził. Czesi
oprócz dóbr gospodarczych chcieli linii kolejowej. Głównym ośrodkiem transportu
był w Polsce Bohumin i Cieszyn. Czesi nie mogli pozwolić, aby Cieszyn trafił w
nasze ręce.

                Drugim
punktem zapalnym była Orawa. Tereny płaskie dobrze widoczne z Babiej Góry. Ta
Orawa była zamieszkana przez miejscowych. Byli obojętni czy chcą Polski czy
Słowacji.

                Spisz
to trzecie miejsce. Znaczna część Spiszu nadal jest poza granicami. Był nasz aż
to rozbiorów. Zamek w Lubowli.

                IV
teren dolina Jaworzyny ->część Tatr. Od Polskiego Grzebienia zaczyna się ta
dolina. Cała była Polska wraz z okolicznymi szczytami, np. Gerlachem. Chcieli
urwać Tatry jak najwięcej dla siebie. Udało nam się cudem uratować Morskie Oko.
Nie można było zrobić plebiscytu bo nikt
tam nie mieszkał.

                Plebiscyty
nie doszły do skutku, bo miała miejsce bitwa z bolszewikami. Premier Grabski
jedzie na zachód prosić o pomoc dla Polski. W końcu w Spa zgodził się na dyktat
państw zachodnich. Jednym z warunków pomocy było zrzeknięcie się plebiscytów.
Tereny przypadają Czechosłowacji. Zaolzie-nazwa tych terenów. Dyplomacja Polska
nie rwała się, aby dyskutować. Potem poprosiliśmy Czechosł. o zwrot Zaolzia.
Oddali na rok, bo potem wkroczyli Niemcy.

GRANICA ZACHODNIA

J. Piłsudski miał się zachodem
nie zajmować, ale R. Dmowski był bardzo czuły na tym punkcie. W kwestii
Polsko-Niem. Musiały być brane względy geopolityczne. Polska powinna posiadać
(wg Dmowskiego) całe Prusy Wschodnie, pomorze Gdańskie z Gdańskiem i Śląsk, aż
po Pomorze. Ten pomysł spotkał się z poparciem Francji (osłabienie Niemiec),
Anglia (osłabienie Niemiec to wzmocnienie Francji-nieuczciwe). Politycy
niemieccy nie zgodzili się, zaczęli się kłócić. Rozpoczęto poprawianie traktatu
Wersalskiego. Całkiem inne zasady tej granicy. Wielkopolska opowiedziała się za
Polską

Od północy Prusy wschodnie
zostają przy Niemcach ale przy Powiślu Warmii i Mazurach odbyć się ma
plebiscyt.

Pomorze Gdańskie oddane Polsce
bez Gdańska które stanie się wolnym miastem. 90% stanowili ludności Gdańska
Niemcy. Wolne miasto Gdańsk to też tereny koło delty Wisły.

Wielkopolska miała być nasza.
Babimojska ziemia-nasza. Plebiscyt na terenie górnego Śląska. Naczelna rada
Ludowa, na której czele Korfanty i ks. Adamski. Rada czekała cierpliwie. W
hotelu Bazar odbyła się uroczystość. Oflagowanie poznania Polskimi flagami.
Niemcy zaczęli flagi ściągać. Zaczęto strzelać. Ratajczyk zginął pierwszy.
Okazało się, że Polacy są nieźle uzbrojeni. 29 grudnia wyganiamy Niemców z
poznania. Akcje wypędzania Niemców. Wszędzie stawiały opór. Powstańcy działali
solidarnie i wszędzie wyganiali Niemców wspólnie. Organizacja oddziałów
ochotniczych na terenie Niemiec. Ruszyli do walki z Polakami. Do końca stycznia
została oczyszczona z Niemców cała wielkopolska. Pod naciskiem Dmowskiego
wymuszono podpisanie rozejmu. Wielkopolska wraca. Babimost trzeba było opuścić.
Powstanie w Wielkopolsce jedyne zakończone sukcesem.

Kwestia Pomorza Gdańskiego
zajętego styczeń/luty 1920 rok. Armia gen. Hallera. Puck-największa miejscowość
nad morzem. Polakom przypada w Gdańsku możliwość posiadania poczty, posiadania
miejsca do przechowywania broni, załoga polska na Westerplatte.

Warmia i Mazury

Powiśle-Kwidzyn, Malbork,
okolice. Polacy którzy tam mieszkali byli i protestantami i katolikami.
Propaganda niemiecka, gdy dowiedziała się o plebiscycie. Podpuszczają ludność
mazur w kwestii alfabetu, religii, tego co zawdzięczają Niemcom. Polacy
miejscowi się zaczynali bać. W lipcu 1920 większość zagłosowała za Niemcami.
Większość to byli Mazurzy. Lubstynek i Napromek. Niemcy fundowali głazy
pamiątkowe poświęcone zwycięstwu w plebiscycie. Znaleziono taki niedawno w
Ostrudzie. Armia czerwona potraktowała ich wszystkich jak Niemców.

Górny Śląsk.

Plebiscyt był jedynym wyjściem na
tym terenie. Nie było wiadomo kto jest kto. Traktat podpisany pod koniec
czerwca. Niemcy przystąpili do uświadamiania miejscowej ludności. Polacy byli
najczęściej robotnikami, górnikami. Zaczęło się: głosujesz za Polską wylatujesz
z roboty. Sierpień’19 strajk zwany później pierwszym powstaniem Śląskim.
Oficjalnie nie zostało poparte, tylko lewica poparła. Obserwatorzy z zachodu,
policja niemiecka zastąpiona mieszaną. Polska weszła w wojnę z Bolszewikami w
tym czasie. 15 sierpnia 1920 bitwa Warszawska. II powstanie śląskie. Pojawiają
się oddziały Francuskie i Brytyjskie, które miały pilnować terenów plebiscytu.
Ogłoszono go na 20 marca 1921 roku. 17 marca sejm uchwalił konstytucję marcową
najbardziej demokratyczną, która miała być zachętą do głosowania za Polską.
Podpisano też pokój z Bolszewikami w Rydze. Głosy oddane za Niemcami w
większości na zachodzie, a  w Polsce na
wschodzie. Niemcom zależało na całym terenie. Polacy chcieli to co wygrali
(atrakcje gospodarcze). Zaczynają się rozmowy. Korfanty Wojciech ogłasza przygotowania
do wystąpienia zbrojnego. W nocy z 2/3 maja III Powstanie Śląskie. Powstańcy
zaskoczyli Niemców. Niemcy byli w szoku.

Krwawa i nie udało się Niemcom
zdobyć. Górny Śląsk trzeba podzielić. Plebiscytu teren-górny Śląsk. Przyłączono
29% terytorium górnego Śląska do Polski. Prawie 40% ludności-Polska. Potencjał
ekonomiczny- większość hut itp. Po naszej stronie. Dla Polski posiadanie hut i
kopalń było bardzo ważne. Dla nas górny Śląsk był koniecznością. Podpisano
układ, że cała produkcja górnego Śląska ma być dla Niemców. Gdyby Niemcy
odmówili kupowania węgla. Niemców zmuszono do podpisania. Polacy zobowiązali
się do szanowania praw mniejszości niemieckiej. To województwo Śląskie będzie
miało swój sejm polski. Niemcy nic nie obiecywali Polakom. Mniejszość Polska
nie miała na terenie Niemiec nic. Kaszubi mieszkają na tych terenach od wieków.
Mieszkańcy Śląska zaczęli się wyodrębniać w wieku XVIII i XIX. Są czymś co się
wytworzyło. Kaszubi są od wieków,
Ślązacy od najwyżej 2. Granica zachodnia ukształtowana traktatami,
plebiscytami nie była tą granicą o jakiej marzył Roman Dmowski. Zostaliśmy bez
portu na Bałtyku. Spora mniejszość Polska pozostała za granicą. NA pomorzu, na
Kujawach, Śląsku -mniejszość niemiecka. Zrobiono bardzo dużo, żeby zdobyć
Śląsk.

Granica wschodnia.

                Dmowski i Piłsudski mieli różne podejście do granicy. R. Dm. Koncepcja inkorporacyjna.
Włączyć do Polski tyle ziem ile się da. Wziąć mniej i spolonizować, to był plan
Dmowskiego. Parafie i dwory miały być ośrodkiem kolonizacji. Piłsudski głosił
koncepcję federacyjną -utworzenie niepodległych państw na Wschód od Polski i
wejść z nimi w układ. Muszą się z nami zaprzyjaźnić, bo mieli tylko Rosję do
wyboru. Uważał, że wszystkie nieszczęścia Polski pojawiły się w momencie, gdy
zaczęliśmy graniczyć z Rosją. Widział Polskę jako lidera środkowej Europy.
Francuzi wierzyli w odrestaurowanie Rosji. Potrzebowali czegoś na wschodzie.
Piłsudski i Dmowski starli się. Dmowski ufał Francji i chciał z nią
współpracować. Piłsudski chciał na wschodzie akcji. Widział, że Francja widzi
Polskę w 2. Kategorii. Granica wschodnia musiała być wywalczona wbrew państwom
zachodnim. Zanim Dmowski i Piłsudski pomyślą o czymkolwiek historia zmusza ich
do działań. Walka z Białorusinami we Lwowie w listopadzie. Ukraińcy uważali się
za osobny naród. Należało do Rosji i do Austro-Węgier. Ukraińcy mogli się
swobodnie rozwijać. Piłsudski uważał, że może stworzyć oddzielne państwo. 1
listopada zaczynają się walki we Lwowie. W kwietniu wypychane oddziały za rzekę
Zbrucz-granicę Galicji wschodniej i Ukrainy. Od 1918 zaczyna się na Ukrainie
czerwona armia bolszewików. Dla elit ukraińskich lepiej byłoby dogadać się z
polską. Prości -z bolszewikami będzie im się żyło lepiej. Wypchnięcie Ukraińców
za Zbrucz. Drugim ważnym miastem było Wilno. Było miastem typowo polskim.
Litwini uważali że ich wrogiem oprócz Rosjan jest Polska, bo Litwini się
polonizują i jeśli ma być kultura litewska to trzeba się odciąć od polski.
Litwini chcą nie tylko Wileńszczyzny. Oddziały dawnych brygad Legionowych
odbiły Wilno. Naczelnik Państwa Piłsudski wydał odezwę, w której nawiązywał do
federacji. Piłsudski miał problem z dogadaniem się. Trudno byłoby, żeby Wilno
nie znalazło się w Polsce. Spór Polsko litewski o Wilno.

Historia 30.09.11

                Lew
Trocki. Lord Curzon-granica etniczna Polski. Tam gdzie mieszkają tylko
Polacy-granica. Linia Curzona, (Curzon to minister spraw zagranicznych Wielkiej
Brytanii). Idzie wzdłuż rzeki Niemen. Państwa zachodnie-odrodzona Rosja odda tylko
i wyłącznie Polsce tereny rdzennie polskie, tereny mieszane będą rosyjskie.
Piłsudski miał całkiem inną koncepcję. Dmowski też uważał że takie przesunięcie
granic jest szkodą dla państwa polskiego. Polacy byli elitami ziem za linią
Curzona. Ciężkie walki o Lwów-poważne impasy w wojnach polsko-ukraińskich.
Uznaliśmy, że zgoda będzie jeśli granica znajdzie się na rzece Zbrucz. Drugie
miasto-Wilno. Wilno musiało być polskie, bo z Wilna pochodzili Piłsudscy. W
kwietniu wojsko polskie zaczyna ofensywę przeganiając bolszewików. Piłsudski
napisał odezwę „Odezwa do mieszkańców byłego
wielkiego księstwa litewskiego”. Spora przewaga Litwinów. Ferdynand Foch-przewodniczył
komisji we Francji. Ustalono linię demarkacyjną linia do dziś graniczna
polsko-litewska. Litwini domagali się granic z przed unii lubelskiej. Bardzo
mało Polaków mieszka przy granicy pol-lit.

                Wojna
z bolszewikami

Od wschodu maszerowały wojska
bolszewickie, które niosły ze sobą rewolucję. 1919 rok Polska początkowo odnosi
sukcesy, bo bolszewicy mieli inne działania wojenne na głowie. Na front polski
rzucano tylko to co było w pobliżu. Wydawało się, że bolszewicy nie przeżyją
zimy. Tak się jednak nie stało. Jesienią 1920 zaczynają być prowadzone tajne
rozmowy. Julian Marchlewski-Piłsudski. Zawarto rozejm, gdzie mówiono że w zimę
działań wojennych nie będzie. To uratowało rewolucję w Rosji. Zimą
1919/1920->rydz Śmigły walczy z bolszewikami. Łaty Galia, Dyneburg-zdobyty
przez Polaków. W styczniu bolszewicy wypędzeni poza granice Łotwy. Łotwa bardzo
sobie ceni tą pomoc. Wiosną zaczynają się rozmowy prowadzone z Ukraińcami. Chcą
gadać, bo do Kijowa wtargnęli bolszewicy. Semen Petlura postanowił dogadać się
z Polakami. My pomagamy w zamian za uznanie granicy na Zbruczu. Pod koniec
kwietnia na Kijów rusza na bolszewików J. Piłsudski. Udało się Polaków
przegonić za Dniepr. Kijów-ważniejsza część jest po naszej stronie i tu udało
się bolszewików wygonić. Sojusznik w wojnie z bolszewikami. Ukraińcy nie ufają
Petlurze. Ofensywa bolszewicka w czerwcu: dwa oddziały na płn i płd. Michaił
Tuchaczewski, który miał przeprowadzić główne uderzenie. Marszałek Jegorow z
Siemionem B. Trocki i Lenin wierzyli że T. rozbije Polskę. Ofensywa zatrzymana
na chwilę w czerwcu 1920. Decyzja Piłsudskiego o wycofywaniu się. Zabiera to
cały lipiec.

                Władek
Grabski błagał o pomoc dla polski. Musiał on zgodzić się na linię Curzona.
Lenin przekazał Wilno Litwinom. Chciał mieć opinie międzynarodową. Polacy
zachowali zimną krew, nie liczyli na pomoc zachodu, tylko na siebie. Polacy
traktowali bolszewików jak ruskich J
zryw narodu polskiego zatrzyma bolszewików. Nie byli na to przygotowani. Nikt
ich nie popierał. Gdyby komunizm szedł z Francji, to byśmy go przyjęli. Gdy
szedł ze wschodu, byliśmy mu przeciwni. Pomoc od Węgrów – amunicja.

                Ojcem
zwycięstwa był JP (przyjęta dzisiaj), inni odbierają mu zasługi, gdyż było ono
zbiorowe. Był on symbolem zwycięstwa. Nawet jeśli popełniał błędy, to miał duży
kredyt zaufania.

                Bolszewicy
dotarli aż nad Wisłę, chcieli zdobyć Warszawę – symbol i kluczowy pkt
strategiczny. Początek sierpnia – pierwsze walki (Modlin, Radzymin, Ossów i
kobyłka od wschodu). 10-15.08 b p warszawą. Wojska spod Lwowa stoją w miejscu.
Stalin chce zdobyć Lwów, nie chce wysłać wsparcia pod Warszawę. Kontrofensywa
znad wieprza. Ochotnicze oddziały, Ignacy Skorupka. JP zrezygnował przed bitwą
i udał się nad Wieprz. Polacy chcieli jak najmniej bolszewików wypuścić z
Warszawy (chcieli wybić jak najwięcej). Przeszli oni przez Prusy. Zwycięstwo
15.08 – święto cudu nad Wisłą. We wrześniu Polacy dogonili bolszewików
niedaleko Lidy 20-26.09. Bitwa niemeńska. Finalnie ruscy wycofali się i zaczęli
zastanawiać się nad rozejmem ale JP go nie chciał (Wilno). Mistyfikacja – 1
dywizja polska dostała rozkaz od Piłsudzkiego buntu i zaatakowania Wilna. 9.10
zdobycie Wilna i utworzenie Litwy środkowej – Wileńszczyzna. 12.10 – rozejm.
Wybory wygrane przez Polaków. Dołączenie LŚ do Polski. Stan wojny między Litwą
a Polską do 1927. Pokój z bolszewikami – Ryga. Traktat Ryski marzec 1920.
Upierdliwi Ukraińcy.

Temat: Organizacja państwa polskiego w pierwszych miesiącach niepodległości.

Temat: Organizacja państwa polskiego w pierwszych miesiącach niepodległości.

 

Część Polski była wolna. Gdzieniegdzie działały jakieś władze. Pierwszy okres- odbudowa -na tyle skomplikowana. Dla Ententy liczy się Dmowski, który w 1917 zaczyna na poważnie działalność – przenosi się do Paryża. Z drugiej strony zajęte ziemie polskie, Rada Regencyjna. Niektórzy uważają, że RR to pierwszy krok do niepodległości. Niepodległość w 1917-tak uważali konserwatyści. W 1918 rozsypują się pod koniec października Austro-Węgry. Powstaje na ziemiach polskich stan bez władzy. Tereny bez właściciela. W Krakowie Polska Komisja Likwidacyjna z Witosem na czele. Mają przejąć władzę w Galicji po Austriakach. Pierwszy proces niezależny od zaborców. Zabór Austriacki -Śląsk Cieszyński, czyli jedyna cz. Śląska do Austrii. Rada Narodowa Księstwa Śląska Cieszyńskiego. 7 listopada w Lublinie wolnym od wojsk zostaje powołany rząd. Przez partie lewicowe -dawnych zwolenników Piłsudskiego. Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej -rząd samozwańczy, na czele staje Ignacy Daszyński. Rząd od początku dekrety0o reformie rolnej i 8h dniu pracy. Witos nie wszedł do rządu. Zaplątał się jednak Edward Rydz-Śmigły. Nie cieszył się poparciem konserwatywnej części społeczeństwa. Niebezpieczny był fakt, że rząd podzielił Polaków. Część z nich domagała się większych zmian. Czekali na Dmowskiego, który po przybyciu z Paryża stanąłby na czele Polski. Niemcy nie mieli wyjścia potrzebowali w Polsce polityka, który będzie co najmniej neutralny w stosunku do Niemiec. W Magdeburgu był. 10 listopada Piłsudski przybywa do Warszawy. W nocy zaczyna się rozbrajanie Niemców w warszawie. Piłsudski witany triumfalnie na ulicach miasta. Rada Regencyjna przekazuje władzę Piłsudskiemu z rąk księcia Lubomirskiego. Został Tymczasowym Naczelnikiem Państwa. Warszawa była już wolna od Niemców. Wojska niemieckie przemieszczały się górą. Większość miejscowości pod Warszawą-także rozbrajanie Niemców. Na Podlasiu rozbrajanie przynosiło ofiary w ludziach. Piłsudski uznał pozbywanie się Niemców za swój sukces. Nie mógł sam rządzić. Zdał sobie sprawę, że musi być powołany Rząd. Trzeba zrobić porządek z tym w Lublinie. Gdy przybyli do Warszawy, Piłsudski wytłumaczył, że potrzeba rządu polskiego ale nie lewicowego. Piłsudski chciał rządu ogólnopolskiego. Nie udało się to bo wszyscy odmawiali. Piłsudski zdecydował się zbudować rząd z własnych zwolenników. Jędrzej Moraczewski-pierwszy premier niepodległej Polski. Dostał 2 zadania: org. Administracji i wybory do sejmu. Zwolennicy Dmowskiego chcieli usunąć Piłsudskiego. Młody Eustachy Sapieha na czele narodowo nastawionej młodzieży- napad na siedzibę Piłsudskiego (plan). Zajęli na przedmieściu. Ale jak ruszyli w stronę belwederu-okazało się, że był broniony przez regularne straże. Zostali złapani. Piłsudski zaczął im tłumaczyć. Zamach dał mu do myślenia-Piłsudski nie był akceptowany przez Ententę, tylko przez Niemców. Pisząc listy do Dmowskiego ponoć 3 razy złamał pióro. Wysłał list, gdzie proponował współpracę. Dmowski list kupił. Postanowił odłożyć spory na później. Ustalono, że na czele rządu stanie Ignacy Paderewski bliski Wilsonowi. Był „celebrytą”. Był apolityczny. Wyruszył z Francji do Polski. Do Gdańska, skąd kolej nie funkcjonowała do Warszawy. Dojechał pod koniec Grudnia do Poznania. Jego pojawienie wkurzyło Niemców. Stamtąd Paderewski melduje się w Warszawie. Nowy rząd Paderewskiego. Uznanie dla państwa polskiego -kraje ententy. Od tego dnia zwolennicy narodowej demokracji uznają niepodległość Polski.

Nowe: Koniec I Wojny Światowej

W pierwszej wojnie światowej trójprzymierze i trójporozumienie-ale nazwy są do d. bo państw było więcej->państwa ententy i centralne Niemcy Austro- Węgry Turcja i Bułgaria. Ententa: Francja, Wielka Brytania, USA, Rosja i Japonia, Belgia, Serbia, Włosi, Rumuni, Czarnogórcy, Grecy. Konferencja zwołana w Paryżu(odwiecznym „centrum świata”). Wypchnięto Niemców w ich granicach. Niemcy zmagają się z rewolucją, słabną. Pokusa, by Niemców po wojnie odpowiednio potraktować. Głowny zwolennik to Francja.  Clemencau. Nie zaproszono dyplomatów. Nie wiadomo czy wygrają biali czy czerwoni w Rosji. 2 państwa dość kluczowe które nie miały przedstawicieli na konferencji. Można było wystawić od 1 do 5 dyplomatów. Japonia, Włochy, USA, Anglia i Francja- po pięciu dyplomatów na konferencji. W lutym obrady-zaczyna się gra mocarstw. Nie nauczyły się niczego na wojnie. Japończycy marzyli o wyśmiganiu Niemców. Włosi włączyli się do wojny aby zdobyć tereny na morzu śródziemnym. Amerykanie chcieli stworzyć Europę na wzór USA-demokracja, każdy robi co chce byle nie łamać prawa i nie myśli żeby walczyć, ale żeby się bogacić. W Ameryce są przestrzenie a Europa jest ciasna-amerykański sposób nie przystaje do specyfiki kontynentu. Anglicy-równowaga europejska, francuzi-być najważniejszym państwem w Europie. Główna linia sporu ang.-fr.  . Największy dramat konferencji paryskiej. Celem Anglii staje się nie osłabienie Niemców. Francuzi szukają zwolenników swojej koncepcji. Pierwszą ustawę anty-imigracyjną wydali amerykanie przeciwko Japonii. Ameryka zostaje odsunięta od decyzji. Japończycy są w obronie państw sfrustrowanych -przede wszystkim Niemców. Chęć rozliczenia się z każdym państwem centralnym osobno. 5 traktatów podpisywanych sukcesywnie. Z Niemcami pokój w Wersalu. Z Austrią w Saint-Germain. Neuilly-sur-Seine -Bułgaria, Trianon -Węgry,  Turcja- Sévres .

Traktat wersalski-pierwszy projekt przedstawiony w kwietniu. Był antyniemiecki. Żaden Niemiec tego nie podpisze. Niemcy nie pozwolą się tak upokorzyć. Renegocjacje-kwestie wschodnie. 29 czerwca 1919-kompromis. Po pierwsze Niemcy są pozbawieni kolonii, zostały przekazane Lidze Narodów. Do Ligi narodów nie weszły Niemcy, ani Ruscy. Kolonie podzielone pomiędzy Francję, a Anglię. Niemców pozbawiono floty, zabroniono posiadania samolotów, czołgów, łodzi podwodnych. Ograniczono armię do 100 tys. Zawodowych żołnierzy-nie mogą szkolić rekruta. Mogli mieć tylko tzw. Siłę państwową. Pozbawiono ich terenów przygranicznych na Nadrenii nie mogli posiadać żołnierzy. Niemcy mieli wypłacić reparacje głównie Francji i Belgii. Francja odzyskała Alzację i Lotaryngię, w zagłębiu Sary miał się odbyć plebiscyt. Belgia otrzymała okręgi Eupen i Maleg(?)i. Plebiscyt w Szlezwiku (Niemcy)i Holsztynie(Duńczycy).

Traktat Wersalski musiał być ratyfikowany przez USA. Liga Narodów jest skuteczna tylko gdy trzeba doprowadzić do porządku jakieś słabsze państwo. Traktat o mniejszościach narodowych-narzucono krajom które miały mniejszości w Europie (m.in. Polsce), aby w kraju były szkoły dla obcokrajowców. Pod koniec lat 20. Wstępują do Ligi Narodów Niemcy i Ruscy. Amerykanie w czasie II W.Ś. inna struktura i posiadanie siły zbrojnej-Roosevelt.

Austria traci na rzecz Włoch południowy Tyrol, gdzie mieszkało sporo Niemców austriackich. Na rzecz Czechosłowacji oddali całe Czechy i Morawy. Na rzecz Rumunii Bukowinę, a na rzecz Polski Galicję. Słowacy musieli oddać Słowenię i wszystko co mieli nad Adriatykiem. Na rzecz Włoch traci Istrię z Triestem.

Bułgaria- miała dostęp do Morza Egejskiego-stracili zachodnią Trację na rzecz Grecji. Stracili też południową [Dogrudżę] .

Węgry-Słowację i Ruś zakarpacką na rzecz Czechosłowacji. Siedmiogród łącznie z Banatem Zach. I Marmaroszem na rzecz Rumunii. Chorwację oraz Wojwodinę oddają Jugosławii.

Turcja-ma cenny bliski wschód. Traci tereny formalnie na rzecz ligi narodów. Liga narodów podzieliła je pomiędzy Anglików-Irak, Jordania i Palestyna,  a Syria i Liban dla Francuzów. Turcję zaatakowali Grecy i Włosi. Ostatecznie Turcy się nie dali. Głębokie reformy Turcji lejąc krew Włochów. Straciła wszystkie wyspy na M. Egejskim.

Kto skorzystał-żadne z państw. Na miejsce monarchii pojawiają się republiki. Republika wprowadza zmiany. Nie ma tu autorytetu polityka.

Akt 5 listopada okoliczności i skutki

Akt 5 listopada i skutki-okoliczności, przesilenie w czasie wojny.

Rada Stanu. Rada Regencyjna. Abp Aleksander Katowski, Kazimierz Lubomirski, Ostrowski. 1917 Rada Regencyjna powołuje Rzad Rady Regencyjnej. Wysyp szkól z językiem polskim, szkolnictwo polskie. 1917 Dmowski przedstawiciel Polaków z państw ententy (kontrkandydat dla Rady Regencyjnej ). J. Haller-Polacy, którzy walczyli z Niemcami dostali się do niewoli francuskiej (Błękitna armia). Wielka Licytacja Niemcy, Austria kontra Francja. Orędzie Wilsona-1918-13 punkt dążenie do utworzenia suwerennej Polski. Wtedy jeszcze nie było wiadomo kto wygra wojnę. Komitet narodowy polski w Paryżu. Wiosną 1917 Piłsudski odmawia przyjęcia stanowiska w Radzie Regencyjnej i wykłóca się o tekst przysięgi polische wermacht. Nie chciał, żeby wysyłać Polaków bez sensu na front. Całe życie był antyrosyjski a ma przypiętą łatkę germanofila. 22 lipca 1917 ma miejsce internowanie Piłsudskiego oraz osób które nie składają przysięgi. Wywożą go do Magdeburga, resztę do Szczypiorna. Pod koniec 1917 Niemcy szukają innych rozwiązań– marzec 1918 Niemcy stawiają na Ukraińców. Traktat brzeski Zabrali Chełmszczyznę i dali to Ukrainie. Niemcy -Rosja ma oddać ziemie Ukrainie. Rada się obraza. Pola lipca Polacy uznają Niemców za okupantów. Organizacja wojska-zanim wyjechał zostawił wojsko. Polska komisja likwidacji-Wincenty Witos. 7,11 lewica powołała tymczasowy rząd republiki ludowej. Piłsudski wychodzi z Magdeburga, Rada Regencyjna przekazuje mu władzę w Warszawie-odzyskanie niepodległości. Obejmował władzę jako polityk niezależny.

Sprawa Polska w czasie Pierwszej Wojny Światowej

Temat: Sprawa Polska w czasie Pierwszej Wojny Światowej.

Przed wybuchem-orientacje, co zrobić jak wybuchnie wojna. Były cztery koncepcje:

-Orientacja prorosyjska.

-Austro-Węgro-Polska

-Odzyskanie niepodległości przez wojnę-Józef Piłsudski

-Czwarta koncepcja komunistyczna- rewolucja ma przynieść poprawę stosunków

Sprawę polską zlekceważyły państwa zachodnie. Szczególnie zawiedziony poczuje się Roman Dmowski, który liczył że wojna uruchomi sprawę polską. Jego zwolennicy stworzyli Legion Puławski)?( Najbardziej aktywny –Piłsudski. Musiał się przenieść do zaboru austriackiego. PPR frakcja rewolucyjna -szpiegostwo. P. wciągnięto na liczbę płac kontrwywiadu austriackiego. Piłsudski traktował tą rewolucję poważnie. 6 sierpnia rozpoczyna się wojna-walka P. z Rosją. Piłsudski zbiera nielicznych przedstawicieli-wygłasza przemówienie: wszyscy przyszłymi żołnierzami wojska. Oddział wyrusza z Krakowa na północ. Pierwsza miejscowość to Miechów. Gen. Kasprzycki. Kawaleria i piechota. Piłsudski wkroczywszy do Miechowa spotykał się z dużą niechęcią-trzask okiennic. Wkroczył wykorzystując to, że w okolicy nie było armii rosyjskiej. Mieszkańcy Kielc wypinają się na Piłsudskiego. Piłsudski-Austriacy skapnęli się ze nie ma takich możliwości jakie obiecywał, nikt za nim nie idzie. Manifest Polski, który rzekomo powstał, uczynił dowódcą wojska Polskiego Piłsudskiego. Naczelny Komitet Narodowy powołany w Krakowie. Zgoda na utworzenie Legionów Polskich. Austriacy dali zgodę, miały powstać 3 oddziały. Dowódcą pierwszej brygady miał zostać Józef Piłsudski. Pozostałe dwie: Józef Haller, trzeci oddział ma 2 dowódców Stanisław Szechtycki[?]. Z 3 miesięcy wojny niesmak i żal jakimi brygadziści z I brygady postrzegali mieszkańców królestwa polskiego. Nawet siedząc w okopach legioniści nie opuścili swojego „komendanta”. Był kimś kto w otoczeniu najbliższych musiał błyszczeć. W pierwszej brygadzie była inteligencja i starsi gimnazjaliści. 4-3 mln mężczyzn poszły na wojnę. Bitwa pod Konarami-przetrzepani przez armię rosyjską. Ciężkie boje-bitwa pod Rarańczą. Bitwa pod Kostiuchnówką (Kościuchnówka – pl.). Piłsudski i wojsko zrobili takie wrażenie na Niemcach, że chcieli wykorzystać potencjał Polaków do bitwy. Powstaje klub sportowy Legia. Przełomem w sprawie Polskiej 1916. Wtedy największe bitwy: w tym jutlandzka. Klasyczna wojna na wyniszczenie, nie będzie przestawiania granic, tylko albo my was, albo wy nas. Niemcy zajęli przede wszystkim Warszawę. Uniwersytet Warszawy powołali Niemcy. Polacy nie mogli mówić że Niemcy są złym okupantem. Zmieniło się na lepsze. Reaktywacja PPS. Rozwija się polski skauting. Polacy pchali się do wojska, pozwoliło to zaoszczędzić przelewu niemieckiej krwi. Akt 2 cesarzy/akt 5 listopada 1916. Zaczyna się wielka zbiórka polskich żołnierzy polische vermacht –miało to poruszyć sprawę polską w całej Europie, na czele staje Piłsudski. Mieli wstąpić obywatele Rosyjscy. Można było wcielać ochotników. Do Francji R. Dmowski-komitet narodowy polski, ogłoszony przez fr. Jedynym ośrodkiem polski u boku Ententy. Pozycja Dmowskiego wzrasta w Paryżu.

9 września 2011

Historia 9.09.11

Niemcy zlekceważyli Rosję na początku wojny. Rosjanie mobilizują swoje wojska. Atakują państwa centralne -jesienią zaczyna się wielka ofensywa. Logiczniejsze od pomocy Serbii i łatwiejsze. Rosjanie zaatakowali i odnieśli sukcesy. Wojska wtargnęły do Galicji wschodniej-Lwów. Ta część ludności polskiej wolała się opowiadać po stronie Austro-Węgier. Rosjan zatrzymuje przede wszystkim zima i góry Karpaty. Na szczytach Karpackich -armia rosyjska zostaje zatrzymana. W Beskidzie wyspowym zostaną zatrzymane u nas. Chorwaci i Słoweńcy nie chcieli walczyć. Walczyły tylko bataliony złożone z Węgrów i Niemców. Austriacy poprosili o pomoc Niemców. Wiosna 1915 kontrofensywa państw centralnych, bitwa pod Gorlicami. Sukces odniosły oddziały Niemieckie, głównie, bo Austro-Węgry raczej przeszkadzały, niż pomagały. Wojska doszły do granic na Bugu. Klęska Rosjan-problemy w armii rosyjskiej. Niemcy potrafili Rosjanom wlać. Zmuszenie Rosjan i Francuzów do porozumienia. Ofensywa Rosjan. Tzw. Ofensywa „Brusiłowa” . Na całej długości frontu. Porażka Rosji. Cios ostateczny zadany armii Rosyjskiej. Luty 1917 obalenie cara. Rewolucja lutowa. Nie było takiej sytuacji, że mordujemy cara. Grupa posłów poprosiła cara aby ustąpił. Duma zajęła się władzą. Rząd, który chciał wprowadzić w kraju wolność i swobodę. Rosja zafundowała sobie strzał w stopę. Nie ustąpiła też w wojnie. Zagwarantowała wręcz że utrzyma swoje działania przeciwko Niemcom na wschodzie. Rosja zniweczyła te nadzieje. Dowództwo niemieckie -do Rosji puszka Pandory. Przewieziono komunistów z Leninem wagonem, potem statek i wysadzono w okolicach  Petersburga.

Lenin już w kwietniu założył Radę Komisarzy Ludowych. Ogłosił tezy kwietniowe: Rosja jak on będzie rządził wycofa się z wojny. Samostanowienie i samookreślenie narodu-w rozbitej narodowo Rosji obiecał wszystkim wolność. Zaczął się okres dwuwładzy. Niemcy wpadli na bogatą Białoruś i Ukrainę. W głowach polityków niemieckich tą Europę zachodnia trzeba po niemiecku urządzić. Chcą dać mini niepodległość, gdzie będzie mnóstwo małych państw zależnych od Niemiec. Przygotowywanie polityków którzy ogłoszą niepodległość. 7 listopada Lenin przejmuje władzę. Rewolucja październikowa w listopadzie ale według starego kalendarza jeszcze październik. Lenin nie zdecydował się na rewolucję. Lew Trocki- [Bromstein]. Początkowo zapanował w Rosji chaos. W Rosji zaczyna się regularna wojna domowa. Armia czerwona-dekret Lenina. Armia białych. Terror, który ma stłumić kontrrewolucję. Nadzwyczajna komisja. Niemcy chcą dogadywać si-proponują Leninowi pokój. Ten się godzi. Brześć marzec 1918-pokój. Pokój oddawał Niemcom olbrzymie tereny carskiej Rosji. W marcu 1918 Niemcy mieli plany -chcieli dokończyć Francję. Postawa Rosji pomogła państwom zachodniej Europy wygrać. Zaczyna się wojna domowa zwana rewolucją. Państwa zachodnie od strony Turcji chciały zaatakować państwa centralne. Austro-Węgry się rozsypują. Front wschodni przestaje istnieć-wszystkie państwa się wycofały.

Fronty I Wojny Światowej

Historia dn. 7 września 2011

Fronty Pierwszej Wojny Światowej-kontynuacja

Bitwa pod Verdun (1916). Walki na froncie zachodnim miały być dla Niemców szybkie. Francuzi się obronili, a następnie na  zachodzie linia okopów. Rozstrzygnięcia poszukują na wschodzie. Dużo ofiar. Działania na froncie zachodnim-wpływ na psychikę Europy dotkniętej krwawymi wojnami. W wojnach napoleońskich śmierć nie była tak widoczna. Następuje przewartościowanie w umysłach ludzkich-zobojętnienie na śmierć, zmniejszenie wartości ludzkiego życia. Największe dziedzictwo pierwszej wojny światowej. Wymiar śmierci przenosi się do świata żywych. Pojawiają się dziwne ideologie. Podkład z pierwszej wojny światowej -Hitler i nazizm. Więcej strat przyniesie samo przebywanie na froncie. Mężczyznom zmienia się system myślenia po uczestniczeniu w wojnie. Społeczeństwa Europy zachodniej robią ogromny krok wstecz. Dla Belgów, Francuzów i Niemców pierwsza wojna była ważniejsza. Początek XX wieku to 1914. Kończy się modernizm, spokój.

Kolejne dziwne posunięcia: żołnierzy trzeba karmić, Niemcy zapasów wojennych mieli na pół roku, zgarnęli na kolejny rok. Zapasy się kończyły. Państwa Ententy-przyblokować Handel Niemców. Blokada będzie dotkliwa dla Niemców. Niemcy nie mogli przełamać blokady. Użyto łodzi podwodnych oraz środków nawodnych -doprowadziło to do bitwy jutlandzkiej w 1916, sromotna klęska Niemców. Niemcy postanowili odpowiedzieć na blokadę blokadą wysp-Irlandii itp. Do wysp brytyjskich przypływały statki z całego świata. Zatopiono statek USA-ci uznali, że miarka się przebrała. Niemcy storpedowali Luzytanię. Zaczęto namawiać aby Meksyk zaatakował USA. Niemcy mówili że to szansa na zabranie ziem USA dla Meksyku (uzasadnienie ew. ataku). Odczytano depesze Niemców, prezydent-trzeba Niemców powstrzymać. USA wchodzi do wojny po stronie Ententy. Niemcy robią wszystko, żeby rozprawić się z problemami, które stwarzają sąsiedzi, zanim Amerykanie przybędą. Niemcy rzucają wojska na zachód. Marzec 1917 druga bitwa o Paryż. Wojska Francuskie zatrzymują Niemców 30 km od centrum Paryża. Niemcy Paryża nie zdobyli. Pozostałe miesiące, to świadomość, że Niemcy i tak przegrają. Jak Niemcy nie są w stanie wygrać, to chcą zremisować, dogadując się z państwami Europy zachodniej. Żeby Niemców zmusić do kapitulacji trzeba wejść na ich ziemie. Listopad 1918 obecny socjalizm- protesty marynarzy i robotników. Bardziej marudzą marynarze. Wybuch rewolucji, która zmusza do zawieszenia broni na froncie. 19 listopada Niemcy podpisują zawieszenie broni podpisane w Compiegne. Spodziewali się, że pokój zostanie podpisany później. Niemcy nie spodziewali się że zaproszono do wojny USA, działania George Clemenceau. Pragnienie zemsty Francuzów na Niemcach, mając w pamięci kontrybucję z czasów napoleona, odebranie Alzacji i Lotaryngii.

 

Front wschodni

Front od początku przechodził przez ziemie Polski, bo tam stykały się ziemie państw zaborczych. Rosji najmniej potrzebna była wojna. Rosjanie zdecydowali się Serbię wesprzeć. (Wojna z Austro-Węgrami.) Niemcy chcieli trzymać z Rosją i Austro-Węgrami. Jednak pojawił się problem- Rosja nie miała dobrych stosunków z Austro-Węgrami, tak więc Niemcy ją olali.  Bitwa pod Tannenbergiem, koło Grunwaldu rozpoczęła się 17 sierpnia 1914, a skończyła 2 września tego samego roku. Uzbierano kilka tysięcy żołnierzy. Armia gen. Aleksandra Samsonowa i gen. Paul‘a von Rennenkampf’a. Jedna armia przez tereny Olsztynka, Nidzicy, a druga w kierunku Litwy, aby wykręcić na Królewiec. Armia Rosyjska niszczyła miasteczka Niemieckie. Rząd niemiecki poczuł się urażony. Generałowie Paul von Hindenburg i Erich Ludendorff. Niemcy podeszli błyskawicznie. Niemcy bitwę wygrali. We Wrześniu 1914 przegoniono ruskich(Bitwa nad wielkimi jeziorami mazurskimi).

Wybuch pierwszej wojny światowej

Wybuch pierwszej wojny światowej

Przyczyny wybuchu: teoretycznie zabójstwo arcyksięcia. Ale to był pretekst. Walka mocarstw Europejskich -kolonializm i imperializm. Rozwój gospodarki, rozwój przemysłu, potrzebne były surowce i rynki zbytu. Anglia, Francja-silne kolonialnie. Kraje które powstały w wyniku połączenia -musiały przyłączyć się do walki o kolonie. Europa zaczęła przechodzić zmiany. Turcja w XIII powoli zaczęła się z Europy wycofywać. Turcja miała się osłabić. Bałkany -walki narodowo-wyzwoleńcze. Bułgarzy, Albańczycy, Grecy. Rywalizacja mocarstw o Bałkany. Poszerzanie stref wpływów. Rywalizacja austro-węgierska. Mimo olbrzymich różnic ustrojowych. Sojusz Francusko-Rosyjska. Rządy carskie+republika francuska. Niemcy z Włochami. Monarchia Habsburska-niechęć Austriaków do Niemców, ale mimo wszystko chcą dołączyć się do Niemców. Trójprzymierze. 1907 ostateczne zawiązanie. Mamy dwa bloki militarne. Przekonanie najważniejszych państw, że wojnę wygrają. Do wojny prowadzili przede wszystkim Niemcy, bo chcieli nowych terenów, a rząd niemiecki -po reformach socjalnych brakuje kasy. Okazuje się, że rząd niemiecki może zbankrutować. Brak pieniędzy zmusił Hitlera do wojny 20 lat później. Przeciętny Niemiec ma niesamowity szacunek do swojego państwa, dlatego ze to państwo zrobi wszystko żeby nie dopuścić do ruiny kraju, czyli tez obywatela. Dlatego Hitler mógł w Niemczech wygrać. Niemcy ufają krajowi. 29 czerwca zamach na księcia, Niemcy nie zaczynają wojny „na chama”.

Przejazd przez górzyste miasto było dla zamachowca ułatwieniem. Spiskowcy byli tylko narzędziem w rękach możnych. Za spiskowcami najprędzej stali Niemcy. Gawryła zastrzelił księcia Ferdynanda. Nikt temu nie przeciwdziałał. Serbia pyta Rosji czy jej nie pomoże. Rosja nie chciała stracić twarzy, ale powiedzieli, że jak Niemcy zaatakują to pomoc się znajdzie. Austria wypowiedziała Serbii wojnę 28 lipca. Serbia wypowiada wojnę Austro-Węgrom. Pretekstykluczyli dla Niemiec, potem Niemcy wypowiadają wojnę Francji. Wojska niemieckie maszerują w stronę Paryża. Byli przygotowani do wojny w przeciwieństwie do innych pozostałych państw. Anglicy bardzo się obawiali wzrostu potęgi niemieckiej. Kto ma Belgię, ten jest w Londynie. Wybucha pierwsza wojna światowa.

Rosja Austro-Węgry i Anglia w strefie wojny, Serbia i Belgia dołączają przypadkowo. Austro-Węgry i Niemcy po stronie trójprzymierza. Włosi się obrazili na trójprzymierze -poszło o wyspy koło Peloponezu. Do wojny nie weszli, rząd zaczyna kombinować, co by tu zrobić, aby na tej wojnie wygrać.

Plany niemieckie

„Dlaczego Niemcy przegrywają wojny”-książka, gdzie rozdział jest właśnie o tej sytuacji.

Wojna na 2 fronty tak, ale z głową. Niemcy do ostatniej chwili w udział Anglii w wojnie.  Manto Niemcom. 1870-fracuzi nie mieli takich chęci. 20 lat później Francuzi nie chcieli walczyć. Wojna 1914 rok-wrzesień rozstrzygniecie typu niektórzy mówią. Paryża się nie udało zdobyć. Niemcy nie spodziewali się tak silnej obrony. Rosja zmusiła Niemców do przeniesienia się na wschód. Po pierwszej bitwie o Paryż się rozstrzygnie. Już  jesienią 1914 po stronie Anglików opowiada się Japonia-Niemcy out z wysp Bismarcka. 1915 dołączają się do wojny najpierw po stronie trójprzymierza Włosi, a potem dołączy się po stronie trójprzymierza Bułgaria. Czarnogóra po stronie Serbii. 1916 Rumunia po stronie Rosji. 1917 do wojny USA-ostatni gwóźdź do trumny Niemiec.